نویسنده: حسن ویسی 
برای شناخت سرطان کبد، نخست باید با خود کبد آشنا شوید؛ این اندام بزرگترین عضو داخلی بدن است که در سمت راست قفسه سینه شما توسط دندهها محافظت میشود. هپاتوسیتها، که سلولهای اصلی بافت کبد هستند، بیش از نیمی از وزن این اندام را تشکیل میدهند. کبد شامل رگهای خونی و مجاری صفراوی است که صفرا را به کیسه صفرا یا دستگاه گوارش منتقل میکند. این اندام به تجزیه و متابولیزه کردن مواد غذایی پرداخته و مواد مغذی حیاتی مانند چربیها را از روده ذخیره مینماید. علاوه بر این، کبد فاکتورهای لازم برای انعقاد خون را تولید میکند تا خونریزی را کنترل کند و همچنین مواد زائد سمی موجود در خون، نظیر الکل و داروها، را تجزیه کرده و به ادرار و مدفوع هدایت میکند.
بر اساس برآوردهای موسسه ملی سرطان، در سال 2021 پیشبینی میشود که بیش از 42 هزار نفر به سرطان کبد دچار شوند. این بیماری در حال افزایش است و از سال 1980، میزان ابتلا به آن بیش از سه برابر شده است. سرطان کبد میتواند افراد را در هر سنی تحت تأثیر قرار دهد، اما در میان افراد بالای 55 سال، شیوع بیشتری دارد. افرادی که بیشتر در معرض خطر این بیماری قرار دارند، معمولاً به سیروز یا زخم کبد مبتلا هستند؛ حالتی که میتواند ناشی از مصرف زیاد الکل، عفونتهای هپاتیت ویروسی و همچنین بیماری کبد چرب غیر الکلی باشد.
سرطان کبد چیست؟
این نوع سرطان زمانی به وجود میآید که سلولهای کبد به طور غیرعادی شروع به تقسیم و رشد میکنند و توموری را به وجود میآورند که میتواند به دو دسته بدخیم (سرطانی) یا خوشخیم (غیرسرطانی) تقسیم شود. وقتی که این سلولهای سرطانی در کبد شکل میگیرند، به آنها سرطان اولیه کبد گفته میشود.
کارسینوم هپاتوسلولار نوعی سرطان در کبد است که از سلولهای کبدی غیرتمایز یافته شکل میگیرد. بیشتر افراد مبتلا به این نوع سرطان تا زمانی که بیماری به مراحل پیشرفته نرسد، هیچ نشانهای از خود بروز نمیدهند.
مراحل پیشرفت سرطان کبد
زمانی که خبر ابتلا به سرطان را میشنوید، یکی از نخستین سوالاتی که ممکن است در ذهنتان بگذرد این است که “آیا این بیماری گسترش پیدا کرده است؟” پزشکها برای ارزیابی وضعیت سرطان از روشی به نام مرحلهبندی استفاده میکنند که در آن سرطان به یکی از چهار مرحله از I تا IV تقسیمبندی میشود. هر چه شماره بالاتر باشد، به معنای این است که احتمال گسترش سرطان بیشتر است. همچنین، نوع درمان نیز یکی از معیارهای شناسایی سرطان به شمار میآید، به ویژه در این که آیا امکان جراحی برای برداشتن تومور وجود دارد یا خیر.
علائم سرطان کبد در زنان
سرطان کبد یکی از انواع سرطانهای شایع در دنیا است و میتواند به شدت بر کیفیت زندگی و سلامت افراد تأثیر بگذارد. در حالی که این بیماری به طور معمول در مردان بیشتر از زنان مشاهده میشود، اما زنان نیز به طور جدی در معرض خطر این بیماری قرار دارند. تشخیص زودهنگام سرطان کبد میتواند نقش مهمی در بهبود نتایج درمانی ایفا کند. در این مقاله به بررسی علائم سرطان کبد در زنان، عوامل خطر، روشهای تشخیص و درمان این بیماری میپردازیم.
1. آشنایی با سرطان کبد
سرطان کبد به نوعی از سرطان اطلاق میشود که در بافت کبد شروع میشود. این بیماری میتواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله عفونتهای ویروسی، مصرف الکل، چاقی و برخی بیماریهای مزمن کبدی باشد. در زنان، علائم این بیماری ممکن است به دلیل تفاوتهای هورمونی و فیزیولوژیکی متفاوت باشد.
2. علائم اولیه سرطان کبد
تشخیص زودهنگام سرطان کبد میتواند به بهبود نتایج درمان کمک کند. برخی از علائم اولیه این بیماری شامل موارد زیر است:
2.1. کاهش وزن غیرقابل توضیح
کاهش وزن غیرمترقبه و بدون دلیل واضح میتواند یکی از نشانههای اولیه سرطان کبد باشد. زنان ممکن است به دلیل تغییرات متابولیکی و تأثیرات سرطان بر سیستم گوارش، دچار کاهش وزن شوند.
2.2. کاهش اشتها
احساس کاهش اشتها و تمایل به غذاهای خاص میتواند نشاندهنده وجود مشکل در کبد باشد. این علامت به طور معمول در مراحل ابتدایی بیماری دیده میشود.
2.3. خستگی مداوم
خستگی غیرمعمول و احساس ضعف میتواند به دلیل اختلال در عملکرد کبد و تجمع سموم در بدن باشد. زنان ممکن است به دلیل این علامت به پزشک مراجعه کنند.
3. علائم پیشرفته سرطان کبد
در مراحل پیشرفتهتر سرطان کبد، علائم میتوانند شدیدتر و مشخصتر شوند. برخی از این علائم شامل موارد زیر است:
3.1. درد در ناحیه شکم
درد در ناحیه شکم یا زیر دندهها ممکن است نشاندهنده وجود تومور در کبد باشد. این درد معمولاً به صورت مداوم و یا متناوب احساس میشود.
3.2. زردی پوست و چشمها
زردی یا یرقان یکی از علائم قابل توجه سرطان کبد است. این علامت به دلیل تجمع بیلیروبین در خون و اختلال در عملکرد کبد ایجاد میشود.
3.3. ورم شکم
ورم و تجمع مایع در ناحیه شکم (آسیت) میتواند نشاندهنده پیشرفت سرطان کبد باشد. این علامت معمولاً به علت فشار تومور بر روی عروق خونی و لنفاوی ایجاد میشود.
4. عوامل خطر سرطان کبد در زنان
شناسایی عوامل خطر میتواند به پیشگیری و تشخیص زودهنگام بیماری کمک کند. برخی از عوامل خطر شامل موارد زیر است:
4.1. عفونت هپاتیت B و C
عفونتهای ویروسی هپاتیت B و C از مهمترین عوامل خطر برای سرطان کبد هستند. زنان مبتلا به این ویروسها باید تحت نظر پزشک قرار گیرند.
4.2. مصرف الکل
مصرف مزمن الکل میتواند به آسیب کبدی و بروز سرطان کبد منجر شود. زنان باید در مورد مصرف الکل احتیاط کنند و در صورت وجود سابقه خانوادگی، مراقب باشند.
4.3. چاقی و دیابت
چاقی و دیابت نوع ۲ از دیگر عوامل خطر برای سرطان کبد هستند. زنان با اضافه وزن و مشکلات متابولیک باید به طور منظم تحت بررسیهای پزشکی قرار گیرند.
5. روشهای تشخیص سرطان کبد
تشخیص زودهنگام سرطان کبد از اهمیت بالایی برخوردار است. روشهای مختلفی برای تشخیص این بیماری وجود دارد:
5.1. آزمایشهای خون
آزمایشهای خون میتوانند سطح آنزیمهای کبدی و مارکرهای توموری مانند آلفا-فیتوپروتئین (AFP) را اندازهگیری کنند. افزایش سطح AFP میتواند نشانهای از سرطان کبد باشد.
5.2. تصویربرداری
روشهای تصویربرداری مانند سونوگرافی، سیتیاسکن و امآرآی میتوانند به شناسایی تومورهای کبدی کمک کنند. این روشها میتوانند اطلاعات دقیقی در مورد اندازه و محل تومور ارائه دهند.
5.3. بیوپسی
در برخی موارد، پزشک ممکن است بیوپسی را برای بررسی بافت کبد انجام دهد. این روش میتواند به تشخیص دقیقتر نوع سرطان و مراحل آن کمک کند.
6. درمان سرطان کبد در زنان
درمان سرطان کبد بستگی به مرحله بیماری و وضعیت کلی بیمار دارد. گزینههای درمانی شامل موارد زیر است:
6.1. جراحی
در صورتی که تومور در مراحل ابتدایی باشد، جراحی برای برداشتن تومور ممکن است گزینه مناسبی باشد. این روش میتواند شامل پیوند کبد نیز باشد.
6.2. شیمیدرمانی
شیمیدرمانی میتواند به عنوان یکی از روشهای درمانی برای کنترل رشد تومور و کاهش علائم استفاده شود. این روش معمولاً در مراحل پیشرفتهتر بیماری استفاده میشود.
6.3. درمان هدفمند
درمانهای هدفمند نیز میتوانند برای کنترل سرطان کبد موثر باشند. این درمانها به طور خاص بر روی سلولهای سرطانی تأثیر میگذارند و عوارض جانبی کمتری دارند.
نتیجهگیری
سرطان کبد یک بیماری جدی است که میتواند تأثیرات عمیقی بر زندگی زنان داشته باشد. شناسایی علائم اولیه و عوامل خطر میتواند به تشخیص زودهنگام و درمان مؤثر این بیماری کمک کند. زنان باید به تغییرات بدن خود توجه کنند و در صورت مشاهده علائم مشکوک به پزشک مراجعه کنند. با توجه به پیشرفتهای علمی در زمینه درمان سرطان کبد، امید به بهبود و زندگی سالمتر برای مبتلایان به این بیماری وجود دارد.
مطالب مرتبط:
