نویسنده: حسن ویسی 
کلسترول خون
کلسترول خون چیست؟
کلسترول نام ماده ای در خون می باشد که از چربی تشکیل شده است . این ماده توسط جریان خون به تمام نقاط بدن حمل می شود . مقداری از این ماده توسط خود بدن تشکیل شده و قسمتی از مواد غذایی که وارد بدن می شود جذب می شود . میزان کلسترول در بدن از اهمیت زیادی برخوردار است در صورتی که بیش از حد این ماده در خون باشد خطر ابتلا به بیماری های قلبی افزایش می یابد . در ادامه برای شناخت بیشتر به علائم وعلل آن می پردازیم .
انواع کلسترول خون
- لیپوپروتئین پرچگالی : این نوع کلسترول برای بدن مفید می باشد زیرا مانع از انباشته شدن چربی در عروق می باشد . به همین دلیل به این ماده ، کلسترول خوب می گویند.
- لیپوپروتئین کم چگالی: این نوع کلسترول عکس نوع قبلی می باشد و باعث تجمع چربی در عروق می شود که در نهایت باعث انسداد آن می شود . به این نوع ماده کلسترول بد گفته می شود.
علل بالارفتن کلسترول خون
شیوه زندگی و نوع تغذیه افراد بر بالابودن کلسترول خون تاثیر می گذارد که شامل موارد ذیل می باشد :
- رژیم غذایی
غذاهای پرچرب ( چربی اشباع یا ترانس ) باعث بالارفتن کلسترول خون می شود . این غذاها شامل غذاهای آماده و فست فود می باشد .
- چاقی
چاقی یکی از عواملی است که علاوه بر امکان ابتلا به بیماری های قلبی باعث بالارفتن کلسترول خون می شود. با کاهش وزن کسترول بد خون کاهش یافته و منجر به بالارفتن کلسترول خون خوب می شود.
- بی تحرکی
یکی از عواملی که منجر به بیماری های قلبی و بالارفتن کلسترول خون می شود بی تحرکی و عدم انجام فعالیت لازم می باشد . ورزش و فعالیت فیزیکی باعث افزایش کلسترول خون خوب و کاهش کلسترول بد بدن می شود.
- استعمال دخانیات
کشیدن دخانیاتی مانند قلیان باعث بالارفتن کلسترول خون می شود.
- سن
زنان در پیش از یائسگی کمتر از مردان دچار افزایش کلسترول می شوند ولی بعد از یائسگی بشتر از مردان به این عارضه مبتلا می شوند.
علائم بالارفتن کلسترول خون
این اختلال علائم مشخصی ندارد و تنها راه فهمیدن آن آزمایش خون می باشد .
انواع کلسترول
کلسترول بد ( کلسترول LDL) : غلظت بالای این نوع از کلسترول موجب می شود که در اطراف دیوراه های رگ های خون کلسترول رسوب کند و باعث بروز بیماری های قلبی – عروقی شود.
کلسترول خوب ( HDL ) : این نوع از کلسترول به بدن برای دفع کلسترول بد با انتقال آن به کبد کمک می نماید.
عوامل موثر در افزایش کلسترول خون
- فعالیت های بدن و ورزش کردن
- مقدار و نوع مواد غذایی که روزانه مصرف می شود.
- وزن بدن
- ژنتیک و وراثت
- سن ( معمولا از سن 20 سالگی افزایش غلضت کلسترول خون شروع می شود که می توان با رژیم غذایی مناسب و حذف چربی از مواد غذایی آن را کنترل کرد.
آیا تنها دلیل بروز بیماری های قلبی- عروقی کلسترول بالا خون می باشد؟
خیر.
تنها دلیل بروز بیماری های قلبی – عروقی کلسترول بالای خون نمی باشد بلکه عوامل دیگری مانند سیگار کشیدن و بیماری دیابت در برو ز بیماری های قلبی – عروقی دخیل است. اجتناب از دخانیات در کاهش خطر ابتلا شدن به بیماری های قلبی- عروقی بسیار تاثیر گذار است.
احتمال بروز بیماری های قلبی – عروقی در صورت ترکیب شدن دو تا از عوامل خطر زای بیماری های قلبی – عروقی را افزایش می دهد.
در صورت بالا بودن کلسترول خون چه باید کرد؟
در صورت که در جواب آزمایش کلسترول خون بالاتر از میزان طبیعی بود به هیچ عنوان نگران نباشید و در این رابطه با پزشک خود مشورت نمایید و راهنمایی های لازم را برای کاهش غلظت کلسترول خون خود دریافت نمایید.
در صورتی که روزانه میزان چربی بسیار زیادی را مصرف می کنید باید میزان آن را کاهش دهید برای تنظیم غلظت کلسترول و تامین سلامت فرد کاهش چربی به ویژه چربی های اشباع شده بسیار موثر می باشد. داشتن یک رژیم غذایی مناسب در تنظیم کلسترول خون از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. در صورتی که با رعایت رژیم غذایی و حذف مصرف چربی از غلظت کلسترول خون کاسته نشد باید با مصرف دارو میزان کلسترول خون را کاهش داد.
چگونه می توان کلسترول خون را پایین آورد؟
ورزش کردن و رعایت رژیم غذایی مناسب اولین اقدام برای کاهش کلسترول است. باید توجه نمایید که مصرف بیش از اندازه هر نوع ماده غذایی ممکن است در بدن ذخیره شود و تبدیل به چربی شود.
برای کاهش میزان کلسترول چه نکاتی باید در برنامه غذایی در نظر گرفته شود؟
حذف چربی های آشکار در مواد غذایی از اولین اقداماتی می باشد که برای کاهش میزان کلسترول باید صورت گیرد. به عنوان مثال از شیر پر چرب، چربی گوشت، پنیر پر چرب ، کره و خامه کمتر مصرف نمایید.
برخی از خدمات آزمایشگاه دکتر مهدوی :
منتظر نظرات و پیشنهادات شما هستیم.
با تشکر، مدیریت سایت آزمایشگاه تشخیص پزشکی دکتر مهدوی
